چگونه بدون دردسر قطعات بردهای دارای روکش محافظ را تعویض کنیم؟
بردهای الکترونیکی امروزی اغلب با پوشش محافظ پلاستیکی یا لاک‌های محافظ (Conformal Coating) پوشانده می‌شوند تا در برابر رطوبت، گرد و غبار و عوامل محیطی محافظت شوند. این پوشش‌ها تعویض قطعات روی برد را چالش‌برانگیز می‌کنند، زیرا باید پوشش برداشته شود و لحیم‌کاری نیز به صورت تمیز و حرفه‌ای انجام گیرد. در این مقاله، مراحل گام‌به‌گام برای تعویض قطعات و انجام لحیم‌کاری تمیز و دقیق شرح داده می‌شود.
1. حذف پوشش محافظ از برد الکترونیکی
برای شروع کار، باید پوشش محافظ روی برد در ناحیه موردنظر برداشته شود تا بتوان لحیم‌کاری را انجام داد. روش‌های مختلفی برای این کار وجود دارد که در ادامه به آنها می‌پردازیم:
الف) استفاده از حرارت ملایم:
- با استفاده از هیتر هوای گرم یا سشوار صنعتی، پوشش را حرارت دهید. حرارت ملایم باعث نرم شدن لایه محافظ می‌شود.
- پس از نرم شدن، می‌توانید با یک ابزار غیر فلزی مانند اسپاتول پلاستیکی، به آرامی پوشش را بتراشید.
- مراقب باشید دمای بیش از حد به برد آسیب نرساند.
ب) استفاده از ایزوپروپیل الکل (IPA):
- ایزوپروپیل الکل (99٪) می‌تواند لاک محافظ را نرم کند. مقداری از آن را روی پوشش ریخته و صبر کنید تا اثر کند.
- سپس با یک مسواک نرم یا پارچه مناسب، پوشش را به آرامی پاک کنید.
- این روش برای پوشش‌های نازک و حساس بسیار مؤثر است.
ج) تراشیدن مکانیکی:
- در صورتی که پوشش مقاوم باشد، می‌توانید از ابزارهایی مانند تیغ کاتر یا اسپاتول برای تراشیدن استفاده کنید.
- دقت کنید به مسیرهای مسی برد یا قطعات اطراف آسیب نرسانید.
2. لحیم‌زدایی قطعه معیوب
پس از برداشتن پوشش محافظ، نوبت به لحیم‌زدایی قطعه معیوب می‌رسد. برای این کار مراحل زیر را دنبال کنید:
الف) استفاده از قلع‌کش یا فیتیله لحیم‌برداری:
- قلع‌کش دستی: با هویه، لحیم را ذوب کرده و همزمان با قلع‌کش دستی لحیم را جمع کنید.
- فیتیله لحیم‌برداری: فیتیله را روی پایه‌های لحیم‌شده قرار دهید و با هویه گرم کنید تا لحیم جذب فیتیله شود.
ب) افزودن قلع تازه:
- اضافه کردن مقدار کمی قلع تازه به پایه‌های لحیم‌شده، باعث می‌شود لحیم‌برداری راحت‌تر انجام شود.
ج) استفاده از هویه با نوک مناسب:
- از هویه با نوک ظریف و تمیز استفاده کنید تا حرارت به صورت یکنواخت به محل لحیم‌کاری منتقل شود.
3. لحیم‌کاری تمیز و دقیق
حال که قطعه معیوب برداشته شده، باید قطعه جدید را نصب و لحیم‌کاری تمیزی انجام دهید.
الف) تمیز کردن سطح لحیم‌کاری:
- محل لحیم را با ایزوپروپیل الکل و مسواک نرم تمیز کنید تا باقی‌مانده‌های شار یا قلع قدیمی پاک شود.
ب) استفاده از شار (Flux):
- مقداری شار به پایه‌های قطعه جدید اضافه کنید. این کار باعث کاهش اکسیداسیون و بهبود کیفیت لحیم‌کاری می‌شود.
ج) لحیم‌کاری دقیق:
- از لحیم با کیفیت (60/40 یا 63/37) و هویه با دمای مناسب استفاده کنید.
- پایه‌های قطعه را به دقت لحیم کنید و دقت کنید که اتصالات بیش از حد گرم نشوند تا به برد آسیبی وارد نشود.
4. بازگرداندن پوشش محافظ به برد
پس از اتمام لحیم‌کاری و تعویض قطعه، نوبت به بازگرداندن پوشش محافظ به ناحیه لحیم‌کاری شده است.
الف) استفاده از لاک محافظ جدید:
- از اسپری لاک محافظ یا چسب سیلیکونی شفاف استفاده کنید تا ناحیه لحیم‌کاری شده را پوشش دهید.
- اجازه دهید لاک به مدت کافی خشک شود تا برد مجدداً محافظت شود.
ب) بررسی نهایی:
- با مولتی‌متر یا اسیلوسکوپ اتصالات جدید را بررسی کنید تا از عدم وجود اتصال کوتاه یا لحیم سرد مطمئن شوید.
نتیجه‌گیری
تعویض قطعات روی بردهای الکترونیکی با پوشش محافظ پلاستیکی نیازمند دقت و مهارت بالاست. با رعایت مراحل ذکر شده، می‌توانید بدون آسیب به برد، لحیم‌کاری تمیز و حرفه‌ای انجام دهید. استفاده از ابزار مناسب مانند هیتر، قلع‌کش و شار می‌تواند کیفیت کار را به طور چشمگیری افزایش دهد و در نهایت با بازگرداندن پوشش محافظ، برد را به حالت اولیه بازگردانید.
بدون دیدگاه